Επαγγελματικό Περίγραμμα Ειδικότητας “Τέχνη Σκηνοθεσίας”

• ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

Ο σκηνοθέτης οφείλει να γνωρίζει τις βασικές αρχές του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, προκειμένου να εξελιχθεί και να διακριθεί στην ειδικότητα του. Συντονίζει και κατευθύνει τις προσπάθειες όλων των καλλιτεχνικών και τεχνικών συντελεστών, που έχουν σαν σκοπό την παραγωγή ενός οπτικοακουστικού προϊόντος, το οποίο είτε είναι προσωπικό του όραμα,  είτε εκτέλεση μιας ιδέας που του έχει δοθεί.

Ο σκηνοθέτης είναι ο σημαντικότερος καλλιτεχνικός παράγοντας στη διαδικασία ολοκλήρωσης μιας οπτικοακουστικής παραγωγής και είναι υπεύθυνος για τη μετατροπή ενός σεναρίου ή μιας ιδέας σε εικόνες και ήχους, ούτως ώστε να επιτυγχάνεται το καλύτερο τεχνικό και αισθητικό αποτέλεσμα.

Τομείς απασχόλησης

Ο απόφοιτος της ειδικότητας «Τέχνη Σκηνοθεσίας» των ΙΕΚ μπορεί να απασχοληθεί σε όλες τις εταιρείες παραγωγής (κινηματογραφικές, διαφημιστικές, τηλεοπτικές, multimedia) αλλά και σε τηλεοπτικούς σταθμούς που παράγουν κατεξοχήν τηλεοπτικό πρόγραμμα (ειδήσεις, εκπομπές, talkshow κλπ).

Η μεγάλη ανάπτυξη της οπτικοακουστικής παραγωγής και των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα είναι αυτονόητο ότι δίνει μεγάλες δυνατότητες επαγγελματικής απασχόλησης στους καταρτιζόμενους που έχουν εκπαιδευτεί σε όλη το φάσμα της οπτικοακουστικής έκφρασης, με απαραίτητη αφετηρία την κινηματογραφική γλώσσα και αισθητική.

Πιο συγκεκριμένα, ο διπλωματούχος αυτής της ειδικότητας μπορεί να εργαστεί ως βοηθός σκηνοθέτη τηλεοπτικού πλατό, ως σκριπτ ή ως χειριστής κονσόλας μείξης εικόνας. Με την ανάλογη προϋπηρεσία μπορεί επίσης να εργαστεί ως βοηθός σκηνοθέτης και σκηνοθέτης στον κινηματογράφο.

Αναλυτικότερα, μπορεί να απασχοληθεί σε:

κινηματογραφικές ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους

διαφημιστικά σποτ

κινηματογραφικά ή τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ

 βιντεοκλίπ

τηλεταινίες

σήριαλ με μία ή πολλές κάμερες

εκπομπές λόγου (talk show)

δελτία ειδήσεων

αθλητικές συναντήσεις (ποδόσφαιρο, μπάσκετ κλπ.)

 διάφορες ζωντανές μεταδόσεις

Επαγγελματικά προσόντα

– Να είναι εξειδικευμένος στους διάφορους τρόπους κινηματογράφησης σκηνών διαλόγου

– Να είναι εξειδικευμένος στους διάφορους τρόπους κινηματογράφησης αυτοσχεδιασμών, και σε συνθήκες αποσπασματικών γυρισμάτων ή γυρισμάτων

Απαραίτητο είναι επίσης το γεγονός ότι θα πρέπει να ενημερώνεται συνεχώς:

– σχετικά με τα νέα προϊόντα (κάμερες, φώτα, εξαρτήματα κλπ) της αγοράς που μεταβάλλουν την τεχνολογία που χρησιμοποιεί και τις δυνατότητες του μέσου του

– σχετικά με τις επικρατούσες αισθητικές αντιλήψεις που διαμορφώνουν (και διαμορφώνονται) στα ΜΜΕ που εργάζεται

– σχετικά με την τεχνολογία και τις μεταβολές στους χώρους παραγωγής, καθώς και με τους νέους τρόπους μετάδοσης και αναπαραγωγής της εικόνας που καταγράφει με την κάμερά του.

Επαγγελματικά καθήκοντα

Τα επαγγελματικά καθήκοντα του αποφοίτου της ειδικότητας συνοψίζονται στα ακόλουθα:

– Συμμετέχει στο προπαρασκευαστικό στάδιο μιας οπτικοακουστικής παραγωγής, δίνοντας κατευθύνσεις για την καλύτερη προετοιμασία του γυρίσματος.

– Στο γύρισμα, τοποθετεί την κάμερα ή τις κάμερες στο χώρο, κατευθύνει τις κινήσεις των ηθοποιών και εν γένει των εμπλεκομένων στην δράση.

– Προΐσταται όλων των διαδικασιών και λειτουργιών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση ενός άρτιου τεχνικά και αισθητικά γυρίσματος.

– Συμμετέχει στη διαδικασία του μοντάζ, μετά την ολοκλήρωση του γυρίσματος. Στο στάδιο αυτό τοποθετεί τα πλάνα σε σειρά, ανάλογα με τις επιλογές του.

– Προβαίνει επίσης σε όλες τις τεχνικές επεξεργασίες που απαιτούνται, προκειμένου να παραδοθεί η οπτικοακουστική παραγωγή ολοκληρωμένη και έτοιμη για προβολή στο κοινό.

Αναλυτική Περιγραφή των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων

Οι γενικές γνώσεις συνίστανται στις ακόλουθες

Γνωρίζει άριστα την τεχνική του κινηματογράφου.

Έχει μια γενικότερη καλλιέργεια και μόρφωση που έχει να κάνει με την αισθητική, τη φιλοσοφία, την ιστορία τέχνης και κινηματογράφου, την επικοινωνία, τη δραματουργία, την τεχνική του σεναρίου.

Είναι ευαίσθητος δέκτης των μηνυμάτων του κοινωνικού περιβάλλοντός του – άμεσου ή ευρύτερου -ώστε αν επιθυμεί, να μπορεί να το αποδώσει μέσω της τέχνης του.

Οι απόλυτα απαραίτητες δεξιότητες ενός σκηνοθέτη είναι:

Σκηνοθετεί ταινίες μεγάλου μήκους για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.

Σκηνοθετεί ταινίες μικρού μήκους για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.

Σκηνοθετεί σειρές τηλεοπτικές.

Σκηνοθετεί ντοκιμαντέρ για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.

Σκηνοθετεί ειδησεογραφικές εκπομπές για τη τηλεόραση.

ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Σκηνοθετεί ψυχαγωγικές εκπομπές (μουσικές, τηλεπαιχνίδια κλπ.)

Σκηνοθετεί τη ζωντανή μετάδοση γεγονότων (αθλητικών, πολιτικών συγκεντρώσεων κλπ).

Σκηνοθετεί διαφημίσεις, videoclips κλπ.

Καλύπτει τον καλλιτεχνικό τομέα παραγωγής πολυμέσων.

Συμμετέχει στη συγγραφή σεναρίου.

Οι επαγγελματικές γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες είναι οι ακόλουθες:

– απόλυτος έλεγχος της κάμερας που χρησιμοποιεί

– γνώση των δυνατοτήτων των φωτιστικών σωμάτων, ανάλογα με την ισχύ τους, τη θέση τους κλπ.

– «φωτογραφική» αντίληψη του κόσμου, μια ικανότητα που απαιτεί εκπαίδευση της οπτικής του, ώστε να

μπορεί να προσδιορίζει πώς θα είναι η πραγματικότητα όταν αποτυπωθεί από την κάμερα

– ευρύτερη καλλιέργεια και παιδεία πάνω στην τέχνη και την αισθητική

– καλή γνώση των τεχνικών της οπτικοακουστικής αφήγησης και της ειδικής (και ξενόγλωσσης) ορολογίας που απαιτείται, ώστε να μπορεί στις εργασίες που αναλαμβάνει να αξιολογεί και να αξιοποιεί στο έπακρο τις δυνατότητες του σεναρίου ή και να συμμετέχει στη συγγραφή του.

– γνώση της ιστορίας κινηματογράφου, τηλεόρασης και των ΜΜΕ στα οποία εργάζεται

– γνώση μεθόδων διεύθυνσης ηθοποιών

– γνώση της ειδικής (και ξενόγλωσσης) ορολογίας, ώστε να αξιοποιεί τον τεχνολογικό εξοπλισμό και να συνεννοείται με τους λοιπούς συντελεστές της παραγωγής

– άνετη χρήση ελληνικής και ξενόγλωσσης ορολογίας σχετικά με τα είδη και τις τεχνικές λήψεων εικόνας

– άνετη χρήση ελληνικής και ξενόγλωσσης ορολογίας σχετικά με τις μηχανές λήψεων εικόνας και τον εξοπλισμό τους

– άνετη χρήση ελληνικής και ξενόγλωσσης ορολογίας σχετικά με την κίνηση της κάμερας στη διάρκεια των λήψεων

– άνετη χρήση ειδικών λογισμικών προγραμμάτων χρωματικών και τονικών διορθώσεων της εικόνας.

– ικανότητα συνεργασίας με τα υπόλοιπα μέλη του συνεργείου και τους καλλιτεχνικούς συνεργάτες.

– ικανότητα πρότασης εναλλακτικών λύσεων ως προς τα προβλήματα που προκύπτουν

– Ικανότητα διοίκησης και καθοδήγησης των μελών της ομάδας παραγωγής

Επίσης πρέπει να έχει κάποιες βασικές γνώσεις της τεχνολογίας των Η/Υ, καθώς και των διαδικασιών παραγωγής, αφού το αντικείμενο της εργασίας του είναι άμεσα συνυφασμένο με μία τέχνη, η οποία στηρίζει τα εκφραστικά της μέσα, στην τελευταία λέξη της τεχνολογίας.

Τα μαθήματα που διδάσκονται στα 4 εξάμηνα είναι τα παρακάτω:

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ – ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

TECHNICAL WORKSHOP

 ΦΩΤΙΣΜΟΣ

ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΘΟΠΟΙΩΝ

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ

ΣΕΝΑΡΙΟ

ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ